لزوم حضور نمایشنامههای آئینی در تئاتر استان
یک مترجم درام‌های غربی گفت: تئاتر استان نیازمند نمایش نامه‌های آئینی است.
به گزارش تئاتر خراسان رضوی، معین محب علیان در گفت‌و‌گو با ایسنا، ضمن بیان این مطلب افزود: ما داستان‌های آئینی مختص به کشور خودمان را داریم و سال‌های سال افراد بسیاری در ایران تلاش کردند تا اثری به نام درام ملی را جا بی‌اندازند.
وی ادامه داد: این تفکری بسیار غلط است که چون درام غربی از ما جلوتر است، ما در ایران دست به تولید نمایش‌نامه نزنیم.
محب علیان افزود: ما می‌توانیم در بحث الگو برداری از غربی‌ها به عنوان تکنسین و درام نویسان خوب استفاده کنیم و تکنیک‌های آن‌ها را ملی کنیم اما اینکه دست به تولید ملی نزنیم اشتباه است.
این مترجم درام‌های غربی خاطر نشان کرد: این که ما به علت ضعف آگاهی و تنبلی دست به تولید ملی نزنیم و بگوییم چون غربی‌ها بهتر از ما می‌نویسند فقط نمایشنامههای آن‌ها را کار کنیم، من به عنوان کسی که بالغ بر ۷۰ اثر نمایشی از غرب را ترجمه کرده‌ام معتقدم این تفکر، تفکر درستی نیست و به نمایش‌نامه نویسی ما ضرر وارد میکند.
وی با اشاره به اینکه بحث ترجمه نمایش‌نامه و نمایش‌نامه نویسی دو بحث کاملا جدا است، اظهار کرد: اوایل کار نمایشنامههای غربی را برای آشنایی با فضای فکری آن‌ها ترجمه می‌کردم، در مرحله بعد ترجمه می‌کردم تا تکنیک را یاد بگیرم تا نمایش‌نامه نویس خوبی شوم و مدتی بعد ترجمه می‌کردم تا بدانم که چرا ما در ایران نمایشنامههای خوبی ننوشتیم، یعنی هدف اصلی من آسیب شناسی تئاتر در داخل بود.
محب علیان اضافه کرد: امروزه تئاتر و سینما را از منظر کمبود فیلم‌نامه و نمایشنامههای خوب مورد انتقاد و آسیب شناسی قرار می‌‍دهیم چرا که فیلم خوب نیازمند فیلم‌نامه خوب است.
این مترجم تصریح کرد: در تئاتر اخیرا گفت‌و‌گویی را با یکی از کارگردانان و فیلم‌نامه نویسان مدرن آمریکایی ترجمه کرده‌ام و به گفته وی سینما یک آسیب کنترل شده و تئاتر یک چهارچوب منظم در حال رویداد واقعی در لحظه است.
وی گفت: خراسان هم در این سال‌ها بعد از چندین شخصیت خوب درام نویس، از کمبود نمایش‌نامه رنج می‌برد.
محب علیان عنوان کرد: در مساله نمایش‌نامه نویسی مدتی به ورکشاپ اعتقاد داشتند که می‌تواند موثر باشد اما بعد به این نتیجه رسیدند که باید پیگیری و ذوق خود افراد را در پی داشته باشد و اینگونه نیست که صرفا با برگزاری کلاس بتوانند درام نویسان خوبی تربیت کنند.
این مترجم در تشریح وضعیت درام غربی در مشهد ابراز کرد: تعدادی از نمایش‌نامه‌ها مانند «اطلسی‌های لگد مال» که به روی صحنه می‌روند از اجرا خوب و قوی برخوردارند، و حرف‌هایی که نویسنده‌های خودمان نمی‌توانند بیان کنند را در نمایشنامههای غربی به اجرا در می‌آورند.
وی خاطر نشان کرد: اینکه تئاتر غربی دارای ویژگی‌هایی است که تئاتر ما از آن برخوردار نیست، به سنت شفاهی و کتابی مردمان شرق و مردمان غرب برمی‌گردد، در طول تاریخ مردمانی هستیم که به سنت شفاهی، شنیدن قصهها توجه می‌کردیم اما تاکید غربی‌ها از ابتدا به فرم و سنت کتابی بوده است و کم‌تر به نقل شفاهی مضامین قصهها می‌پرداختند.
محب علیان افزود: تفاوت دیگر ما با غرب در نمایش نامه نویسی در این است که نگاه ما با کنش به غرب متفاوت است، زیرا ما باید حتما فکر کنیم و بعد دست به عمل بزنیم اما غربی‌ها در نمایش‌نامه ابتدا دست به عمل می‌زنند و بعد فکر می‌کنند، البته این یک جریانی بود که بعدا متفاوت شد و نمی‌توانیم بگوییم همه درام نویسان غربی به این شکل عمل می‌کنند.
این مترجم درام‌های غربی با اشاره به این مطلب که در برحه‌های زمانی مختلف میزان تغییر نگاه غربی‌ها بازه کوتاه‌تری دارد؛ اظهار کرد: در هر ده سال میزانی که نگاه غرب به نمایش‌نامه نویسی عوض می‌شود بسیار کوتاه‌تر از ما است، ممکن است ۲۰ سال بگذرد و ما در کشور تغییر چندانی در شیوه نوشتار نمایشنامههای ملی یا همان درام ملی ایجاد نکنیم، چون دغدغه‌های فرهنگی ما در تئاتر نسبت به غربی‌ها کم‌تر است و غربی‌ها سریع تر خود را با تغییرات تطبیق می‌دهند و به همین دلیل تغییر درام در جامعه غربی نسبت به جامعه ما محسوس‌تر است.
وی عنوان کرد: می‌خواهیم اتفاقی در مشهد بی‌افتد که ما یک تور علمی با حضور نمایش‌نامه نویسان غربی داشته باشیم، فارغ ازهرگونه تفاوت فکر، آئین و ایدئولوژی، فقط به عنوان فردی که تکنیک نمایش‌نامه نویسی را بلد است، حدود دو هفته وورکشاپی بگذاریم که بعد از آن هم مسافرت‌های درون استانی را به همراه داشته باشد و نمایش‌نامه‌هایی که ایرانی‌ها می‌نویسند بر اساس تکنیک بررسی شود و اینگونه بسیاری از کج فهمی‌ها، بدفهمی‌ها و ابهامات ما برطرف می‌شود.
محب علیان تصریح کرد:یکی از مشکلات ما این است که نمایش‌نامه ایرانی می‌نویسیم و در آن نمایش‌نامه خانواده‌ای در یک جغرافیایی در اروپا غربی زندگی می‌کنند و اسامی خانواده هم غربی است، ما آن محیط را درک نکرده‌ایم اما به نگارش موضوعاتی که در جامعه خودمان اتفاق می‌افتد تن نمی‌دهیم و برای کاور کردن و فرار از برخی مسائل سعی می‌کنیم با تغییر مکان کمبود‌های خود را جبران کنیم.